ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈမီဒီယာ(၃)

အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အတြက္ ဘ႑ာေရး အေထာက္အပံ့

အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အတြက္ လိုအပ္သည့္ ရန္ပံုေငြကုိ မည္သည့္ နည္းျဖင့္ ေထာက္ပံ့မည္ ဆိုသည့္ အခ်က္သည္ အေရး ႀကီးေသာ အခ်က္ ျဖစ္သည္။ အေျခခံ အားျဖင့္ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အတြက္ ရန္ပံုေငြ ေထာက္ပံ့သည့္ နည္းစနစ္သည္ အယ္ဒီတာ လြတ္လပ္ခြင့္ အပါအ၀င္ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ၏ အေျခခံ မူမ်ား အေပၚ ႏုိင္ငံေရး အရ၊ စီးပြားေရး အရ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈ မျပဳႏုိင္ေအာင္ အကာ အကြယ္ ေပးႏုိင္ ရမည္ ျဖစ္သည္။ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အတြက္ ရန္ပံုေငြ မည္မွ် ခြင့္ျပဳမည္ ဆိုသည့္ ဆံုးျဖတ္ ခ်က္သည္  အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ၏ စြမ္းေဆာင္ ႏုိင္မႈႏွင့္ အနာဂတ္ ရည္မွန္းခ်က္ မ်ား အေပၚ တြင္သာ မူတည္ ေနရမည္ ျဖစ္ၿပီး အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ၏ သတင္း ေရးသားခ်က္ မ်ားအေပၚ ႏွစ္သက္မႈ မရိွျခင္း ေၾကာင့္ ရန္ပံုေငြ ျဖတ္ေတာက္ျခင္း၊ ေလ်ာ့ခ် ျခင္းမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ ဥပေဒျဖင့္ အကာအကြယ္ ေပးထား ရမည္ ျဖစ္သည္။ တစ္ဖက္ကလည္း အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အေနျဖင့္ ရန္ပံုေငြ သံုးစြဲ မႈမ်ား အေပၚ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈႏွင့္ တာ၀န္ခံမႈ အျပည့္အ၀ ရိွမည္ ျဖစ္သည္။ ထို႕ျပင္ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ၏ စြမ္းေဆာင္ နုိင္မႈနဲ႕ ဘ႑ာေငြ သံုးစဲြမႈ မ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ အကဲ ျဖတ္မည့္ သီးျခား လြတ္လပ္ေသာ အဖြဲ႕ တစ္ဖြဲ႕လည္း ရိွရန္ လိုအပ္မည္ ျဖစ္သည္။

ထို႕ျပင္ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အေနျဖင့္ ဘ႑ာေရး အရင္းအျမစ္ တစ္ခုတည္း ကိုသာ အားကိုး ေနရျခင္းမွ ေရွာင္လြႊဲ ႏုိင္ရန္ အတြက္ ကြဲျပားသည့္ အရင္း အျမစ္မ်ား ထံမွ ရန္ပံုေငြ ရရိွရန္လည္း လိုအပ္ ေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာမွ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ မ်ားကို ေလ့လာပါက အမ်ားစုသည္ လႊတ္ေတာ္မွ သတ္မွတ္ ခြင့္ျပဳသည့္ ျပည္သူ႕ ရန္ပံုေငြ (Public Funding) ႏွင့္ ေၾကာ္ျငာ အပါအ၀င္ အျခား စီးပြားေရး လုပ္ငန္း မ်ားမွ ၀င္ေငြကို ေပါင္းစပ္ အသံုးျပဳ သည္ကို ေတြ႕ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ႏုိင္ငံအခ်ိဳ႕မွ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာမ်ား အတြင္း ရန္ပံုေငြ ေထာက္ပံ့မႈ စနစ္ ကိုေအာက္ပါ အတုိင္း ေလ့လာ ႏုိင္ပါသည္-

ႏုိင္ငံ	ျပည္သူ႕ရန္ပံုေငြ	ေၾကာ္ျငာ	အျခား ( ရုပ္သံအစီ အစဥ္ ေရာင္းခ်ျခင္း စသည္ျဖင့္)
ၾသစေတးလ် (ABC)	၈၀%	၂၀%	-
ကေနဒါ (CBC)	၆၆%	၂၃%	၁၁%
ျပင္သစ္	၉၉% မွ ၄၈% ထိ[1]
ဂ်ပန္ (NHK)	၉၈%	၂ %
ေတာင္အာဖရိက (SABC)	၂၃.၅%	၇၆.၃%
ယူႏုိက္တက္ကင္းဒမ္း (BBC)	၈၂%	၁၇%	၁%
ဂ်ာမနီ ( ARD)	၈၂%	၉%	၉%
ေနာ္ေ၀ (NRK)	၉၈%	၂%
ဆြီဒင္ (SR, SVT)	၉၈%	၂%
ဒိန္းမတ္ (DBC)	၉၁%	၁%	၈%
ထုိင္း ( Thai PSB)	၁၀၀%

---

[1]ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံတြင္ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ ၈ ခုရိွျပီး လုပ္ငန္း အေပၚ မူတည္ကာ ျပည္သူ့ ရန္ပံုေငြ ရရိွမႈ ကြာျခား ပါ သည္။ ပွ်မ္းမွ် တြက္ခ်က္ ပါက ၆၉.၁ % ရရိွပါသည္။

ထိုႏုိင္ငံမ်ား အနက္ ေတာင္အာဖရိက ႏုိင္ငံတစ္ခု တည္းတြင္သာ ေၾကာ္ျငာ ၀င္ေငြကို အဓိကထား အသံုးျပဳသည္ကို ေတြ႕ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႕ေသာ္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႕ ႏွင့္ ၂၅ ရက္ေန႕ မ်ား၌ ရန္ကုန္ ျမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ ခဲ့သည့္ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံတကာ ေဆြးေႏြး ပြဲတြင္ Political transition and media reform: South Africa experiences ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေဆြးေႏြး ခ်ိန္တြင္ ပါ၀င္ ေဆြးေႏြး သူမ်ားက ေတာင္ အာဖရိက ၏ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာျဖစ္ သည့္ SABC သည္ ေၾကာ္ျငာ ၀င္ေငြကို အားထား ရသျဖင့္ အျခား ပုဂၢလိက စီးပြားေရး မီဒီယာ မ်ားႏွင့္ ပံုစံတူ သြားေၾကာင္း၊ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ၏ အေျခခံ မူမ်ားကို ျဖည့္ဆည္း ႏုိင္ျခင္း မရိွေတာ့ေၾကာင္း ေထာက္ျပ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသည္။ ေတာင္ အာဖရိက ကိုယ္စား လွယ္ကလည္း အဆိုပါ ေထာက္ျပခ်က္ မ်ားကို လက္ခံခဲ့ၿပီး ၎တို႕ အေနျဖင့္လည္း SABC ကို ျပန္လည္ ဖြဲ႕စည္းရန္ ေဆာင္ရြက္ ေနေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံ ကမူ အရက္ႏွင့္ ေဆးလိပ္ အေပၚ ေကာက္ခံသည့္ အခြန္ အားလံုးကို အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာသုိ႕ တုိက္ရိုက္ လႊဲေျပာင္း ေပးသည့္ အတြက္ ေၾကာ္ျငာ ၀င္ေငြ အေပၚ မီွခိုရန္ မလိုသည္ ကိုလည္း ေတြ႕ရပါသည္။

ယေန႕ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ ေနသည့္ မီဒီယာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အရ ႏုိင္ငံပိုင္ မီဒီယာ မ်ားကို အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အျဖစ္သို႕ ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႕စည္း ရမည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႕ ဖြဲ႕စည္း ရာတြင္ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အေျခခံ မူမ်ားကို ေဖာ္ေဆာင္ ႏုိင္ရန္ အတြက္ အယ္ဒီတာ လြတ္လပ္ခြင့္ကို အာမခံ ႏုိင္မည့္၊ စီးပြားေရး အက်ိဳး စီးပြား ဆုိင္ရာ ဖိအားမ်ားမွ လြတ္ကင္းသည့္ ရန္ပံုေငြ ေထာက္ပံ့သည့္ စနစ္တစ္ခု ရိွရန္ လိုအပ္ ပါသည္။ အဆိုပါ လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္း ႏုိင္ရန္ အတြက္ ယူနက္စကို အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ မီဒီယာ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားမွ ပညာရွင္ မ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး တုိင္ပင္ ခဲ့ရာတြင္ ႏုိင္ငံ အမ်ား အျပားတြင္ က်င့္သံုး ေနသည့္ ျပည္သူ႕ ရန္ပံုေငြႏွင့္ ေၾကာ္ျငာ ၀င္ေငြ ႏွစ္ခု ေပါင္းစပ္ အသံုးျပဳသည့္ စနစ္ကို အသံုးျပဳရန္ ေထာက္ခံ တင္ျပခဲ့ ၾကပါသည္။ ရန္ပံုေငြ ရယူမႈ အခ်ိဳးအစားကို စဥ္းစား ၾကရာတြင္ ျပည္သူ႕ ဘ႑ာေငြ အေပၚတြင္လည္း ၀န္ထုပ္ ၀န္ပိုး မျဖစ္ ေစရန္၊ စီးပြားေရး အက်ိဳး စီးပြား မ်ားလည္း လႊမ္းမိုးမႈ မခံရ ေစရန္ သင့္ေတာ္သည့္ အခ်ိဳးအစား ျဖစ္ေသာ ရန္ပံုေငြ လိုအပ္ခ်က္၏ ၇၀% ကို ျပည္သူ႕ ရန္ပံုေငြ အျဖစ္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဘ႑ာမွ ရယူရန္၊ ၃၀% ကို ေၾကာ္ျငာ ၀င္ေငြမွ ရယူရန္ သတ္မွတ္ ခဲ့ပါသည္။ တနည္း အားျဖင့္ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာကုိ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီ အျဖစ္ ရႈျမင္ ၾကည့္လွ်င္ ျပည္သူ မ်ားက အစုရွယ္ယာ ၇၀% ကို ပိုင္ဆုိင္ျပီး ေၾကာ္ျငာရွင္ မ်ားက ၃၀% သာ ပိုင္ဆုိင္ သည္ဟု ဆိုႏုိင္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာမ်ား အေနျဖင့္ အမ်ားစု ရွယ္ယာ ပိုင္ရွင္ ျဖစ္ေသာ ျပည္သူမ်ား၏ အက်ိဳး စီးပြား ကိုသာ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ ရမည္ ျဖစ္သည္။

ထို႕ကဲ့သို႕ ေၾကာ္ျငာ ၀င္ေငြကို ၃၀% သတ္မွတ္ ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္  အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ မ်ားတြင္ အမ်ားဆံုး ထည့္သြင္း ႏုိင္သည့္ ေၾကာ္ျငာ စာမ်က္ႏွာ အေရအတြက္၊ ထုတ္လႊင့္ခ်ိန္ စသည္ တို႕ကို ဥပေဒျဖင့္ ကန္႕သတ္ ခဲ့ရသည္။ ယခု တင္သြင္း ထားသည့္ ဥပေဒ ၾကမ္းအရ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ သတင္းစာမ်ား အေနျဖင့္ ပံုႏိွပ္ စာမ်က္ႏွာ၏ ၃၀% ကိုသာ ေၾကာ္ျငာ ထည့္သြင္းခြင့္ ရိွျပီး အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ အသံလႊင့္ ဌာန အေနျဖင့္ အစီအစဥ္ တစ္ခု၏ ထုတ္လႊင့္ခ်ိန္ ၁၀ %၊ တစ္ေန႕တာ ထုတ္လႊင့္ခ်ိန္ စုစုေပါင္း၏ ၇ ဒႆမ ၅  % သာ ေၾကာ္ျငာ ေဖာ္ျပခြင့္ ရရိွမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံပိုင္ မီဒီယာမ်ား အေနျဖင့္ အမ်ားျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာ အျဖစ္သို႕ ေျပာင္းလဲ ၿပီးခ်ိန္တြင္ ေၾကာ္ျငာ မွ ရရိွသည့္ အျမတ္ အစြန္းမ်ား ေလ်ာ့နည္း သြားမည္ ျဖစ္သည္။ သုိ႕ေသာ္ အမ်ား ျပည္သူ ၀န္ေဆာင္မႈ မီဒီယာကို စီးပြားေရး အက်ိဳး စီးပြား မ်ား၏ ဖိအား ေပးမႈမွ ကင္းလြတ္ ေစရန္ အတြက္ အဆိုပါ ကန္႕သတ္ ခ်က္ကို မျဖစ္မေန လိုက္နာရမည္ ျဖစ္ပါသည္။

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)

ဗညားေအာင္